ARhus : een onmogelijk compromis, maar vooral veel gebroken beloften

Albrecht Rodenbach begeestert al lang de massa’s niet meer.   Daar wees ik al op in 2006 bij de voorstelling van het boek “Omtrent Albrecht Rodenbach” n.a.v. de 150^ste verjaardag van de geboorte van de ‘wonderknape’.   Albrecht Rodenbach was in zijn korte leven een uitzonderlijke man.  Vele jaren na zijn overlijden,  nam zijn reputatie mythische vormen aan, maar die kalfde sterk af vanaf de jaren ’70. 

Roeselare heeft veel markante figuren voortgebracht.   Maar geen enkele van die figuren heeft zo lang een uitstraling gekend over gans Vlaanderen.   Als niet-Roeselaarnaars gevraagd worden welke historische persoon zij verbinden met Roeselare, dan zal Albrecht Rodenbach daar zeker op nr. 1 staan.

Een deel van de Vlamingen associeert Albrecht Rodenbach met kneuterigheid, bekrompen retoriek en korte broeken-nationalisme.  Het probleem is dat deze mensen in hun een oordeel niet gehinderd worden over enige kennis over het leven en werk van Albrecht Rodenbach.   Gestuwd door een onverschilligheid voor een geschiedenis die verder gaat dan 50 jaar geleden, aangewakkerd door een afkeer voor alle vormen van Vlaamse Beweging en strijdend tegen de groei van de N-VA, ontstaat een ziekelijke neiging om de culturele eigenheid en de civilistische identiteitsvorming  in te ruilen voor een kosmopolitisch wereldbeeld.    Het is duidelijk dat deze houding zeker aanwezig is bij een deel van de politieke meerderheid binnen het Roeselaarse stadsbestuur.

Aan de andere kant is een grote meerderheid van de georganiseerde culturele groepen in het erover eens dat Albrecht Rodenbach middels zijn literair werk meer mensen in beweging heeft gebracht, dan welke andere Roeselaarnaar dan ook.  Met zijn ‘groote stooringhe’ en zijn studentenbonden was hij een van de belangrijkste wegbereiders voor de vernederlandsing van het onderwijs in Vlaanderen.  Het was voor die groepen dan ook vanzelfsprekend dat Roeselare de naam van Albrecht Rodenbach altijd met haar bibliotheek zou verbinden.   Zeker wanneer er een prestigieus kenniscentrum zou komen, leek dat voor hen nog meer evident dan ooit.

Het was van het begin af aan duidelijk dat beide standpunten niet met elkaar te verzoenen waren.  Twee communicatiebureaus (B.AD en d’Artagnan – niet toevallig ook de communicatiebureaus die ook de verkiezingscampagnes van CD&V en sp.a hebben begeleid) kregen de opdracht om na te denken over de marketingstrategie die vzw het Portaal zou volgen bij de opstart van het nieuwe kenniscentrum.  Het is – alleszins voor ons – onduidelijk welke adviezen zij hebben verleend omtrent de naamgeving van het nieuwe kenniscentrum.

Het verwonderde ons niet dat er naar een compromis zou gezocht worden, met een letterwoord of met een creatieve woordspeling.  De nieuwe naam ‘ARhus’, die op maandag 25 maart 2013 door de raad van bestuur van vzw Het Portaal werd goedgekeurd , is blijkbaar een vondst van Portaal-directeur Yves Rosseel himself. Dat Yves Rosseel vroeger 10 jaar Muziekcentrum De Bijloke Gent heeft geleid en geen andere banden met Roeselare heeft dan via zijn job, zal hem alleszins niet dezelfde gevoeligheid voor de figuur van Albrecht Rodenbach geven als die van de Roeselaarse culturele verenigingen en betrokkenen.

Met de letters AR, de initialen van Albrecht Rodenbach, zouden de “culturele conservatievelingen” moeten gepaaid worden.  Met het letterwoord ARhus hebben de “progressieve kosmopolieten” alleszins geen nederlaag geleden.  Iedereen tevreden dus ?  Wij denken van niet.

Toch moet ons een en ander van het hart.   Want er zitten ook hier opnieuw veel geurtjes, gebroken beloften en politieke spelletjes in het ganse verhaal.

1. Op 26 mei 2011 kwam de Algemene Vergadering van de vzw Albrecht Rodenbach – Roeselare samen.   In het verslag daarvan staat te lezen : “8.1. De Algemene Vergadering drukt haar bezorgdheid uit over de naamgeving van de nieuwe Roeselaarse bibliotheek. Mogelijks zou deze “Rodenbach BIB+” genoemd worden. Er is blijkbaar het engagement van de burgemeester om “Rodenbach” in de naam te verwerken.”   Er is een structurele band tussen deze vzw en het stadsbestuur.  De schepenen Kris Declercq en Carl De Keukelaere (beiden lid van de raad van bestuur van vzw Het Portaal) waren toen namens het stadsbestuur bestuurder in de vzw Albrecht Rodenbach – Roeselare. Blijkbaar was er al 2 jaar geleden ongerustheid over de naamgeving van het nieuwe kenniscentrum.   Aan meerdere personen heeft burgemeester Martens toen beloofd dat de naam van Albrecht Rodenbach niet zou verdwijnen bij de naamgeving van het nieuwe kenniscentrum.  We laten het aan u over of hij deze belofte heeft gehouden.
    
2. Met een klein beetje opzoekingswerk vonden we terug dat de domeinnaam arhus.be door de vzw Het Portaal op 23 januari 2013 om 14.13 uur is geregistreerd.  De domeinnaamhouder is Patrice Van Laethem, met adres Botermarkt 2 .  Patrice Van Laethem is overigens sedert 2010 de conservator van het WielerMuseum.   Het is dan ook vreemd dat het nog 2 maand moest duren alvorens de echte beslissing er kwam.   Wat was de reden hiervoor ? 
    
3. Artikel 35 van de statuten van vzw Het Portaal bepaalt dat de mandaten van de raad van bestuur automatisch ophouden te bestaan bij de volledige vernieuwing van de gemeenteraad.   Sedert 2 januari 2013 is de nieuwe gemeenteraad samengesteld.   In de 3 gemeenteraadszittingen die daarop zijn gevolgd, werden al tientallen vertegenwoordigingen gestemd in commissies, intergemeentelijke samenwerkingsverbanden, vzw’s en IVA’s.  vzw Het Portaal heeft haar raad van bestuur nog niet opnieuw samengesteld.  Blijkbaar wilde men dat slepen tot na de goedkeuring over de nieuwe naam.   Het is dan ook de vraag in hoeverre de beslissing van 25 maart nog rechtsgeldig kan zijn, als de raad van bestuur niet meer is samengesteld zoals door de statuten is voorzien.   N-VA zal dit onderzoeken en overweegt een klacht hiervoor in te dienen.  Maar we maken ons ook geen illusies : de nieuwe raad van bestuur zal – net zoals De Spil – proportioneel worden samengesteld overeenkomstig de partijverdeling in de gemeenteraad.   Bijgevolg zal de huidige meerderheid van CD&V-sp.a-groen nog altijd een meerderheid blijven vormen, al zal die in de nieuwe samenstelling wel veel kleiner zijn.
    
4. En dan is er de wortel van het beloofde Albrecht Rodenbachmuseum die zo nu en dan voor de neus van de Roeselaarse verenigingen gezwaaid wordt.   Net zoals Harelbeke haar Peter Benoithuis heeft, Sint-Baafs-Vijve het André Demedtshuis, Ingooigem het Lijsternest, Deerlijk het René DeClercq-huis, ... zo pleiten veel Roeselaarse verenigingen en burgers al jaren voor een echt Albrecht Rodenbachhuis.  In 2001 lanceerde de VTB-VAB een oproep om het sterfhuis van Albrecht Rodenbach in de Noordstraat te laten beschermen als monument.   Een eerder gepland initiatief van toenmalig schepen Marc Deseyn om in de Oude Posterie (Ooststraat) een museum te maken gewijd aan Albrecht Rodenbach werd afgeblazen wegens plaatsgebrek voor de stedelijke diensten voor toerisme en informatie.  In 2006 vond onder impuls van Raoul Boucquey een bijzonder mooie tentoonstelling over de Rodenbachs en de sociaal-economische en culturele geschiedenis van Vlaanderen plaats in de Brouwerij Rodenbach.   Hiervoor werden panelen gemaakt die vrij duur waren, maar die zouden kunnen hergebruikt worden in het nog in te richten Albrecht Rodenbachmuseum.   Het leek logisch dat dit tentoonstellingsmateriaal in de ruime verdiepingen van het nieuwe kenniscentrum een waardige plaats zouden krijgen.   Het blijft evenwel wachten op Godot.

Het compromis van de naamgeving is voor ons niet geslaagd, en zal ook nooit water met vuur kunnen verzoenen.

De N-VA zal evenwel respectvol blijven omgaan met onze culturele verworteling, zonder daarom het heden en de toekomst te negeren.   Maar we blijven vooral uitkijken welke inspanningen de huidige meerderheid zal doen om dat ook te doen.

“In ’t verleden ligt het heden, in het nu wat worden zal”